Hamilelikte 11. Hafta (Gebelik)

11 haftalık gebelik konulu makalemizde, 11 haftalık hamilelik sürecinde bedeninizde ve bebeğinizde oluşacak değişim ve gelişimleri sizler için derledik.

11 Haftalık Gebelik Hakkında Bilinmesi Gerekenler

Büyüyen rahim annelerde bel ağrısına sebep olabilir ayrıca vücudun ağırlık merkezi değiştikçe annelerde öne doğru eğilme daha sık rastlanır. 11 haftalık gebelik döneminde annelerin dik oturması ilerleyen haftalarda yaşanacak olan bel ağrılarının şiddetini azaltabilir. Bebekler bu hafta kritik organ ve doku gelişimini tamamlar ve plasenta sayesinde anne ile kan akışı başlar.

11 haftalık bebekler ellerini bu haftaya kadar yumruk şekline tutarken artık açıp kapatma haretini kolaylıkla yapabilir. Kas ve iskelet gelişimiyle birlikte boynu dikleşir ancak başı vücuduna göre orantısız bir büyüklüğe sahiptir.

11 Haftalık Gebelikte Bebek Gelişimi

Bu hafta bebeklerin el, ayak, kulak, ağız ve damak yapısı şekillenmeye başlar fakat göz ve kulakları henüz kafasının yan taraflarında bulunur. İlerleyen gebelik haftaları ile birlikte tüm organlar olması gereken yere yerleşir.

Hamileliğin 11. Haftası bebek gelişimi incelendiğinde boyunun 6 – 7 cm arasında olduğu ve yaklaşık 8 gram ağırlığı tespit edilebilir. Bu haliyle bebekler bir kayısı büyüklüğündedir. Birkaç hafta içinde boy ve kilosu iki katına çıkacaktır. 

Bebeğin en hızlı geliştiği haftalardan biridir ve koku alma, görme, işitme, dokunma ve tat duyuları gelişir. Bu aşamada bebeğin dış dünyada yaşamak için hazırlıklara başladığı görülür aynı zamanda kulak zarı ve iç kulağı da bu hafta gelişim sürecindedir. Bebeğin dış sesleri net bir şekile duyabilmesi gebeliğin 22 – 24. Haftalarına kadar sürebilir.

Kalbi bu hafta 140 – 160 atış hızına sahiptir bu oran bir yetişkinin kalp atış hızından iki kat fazladır. Kalbi odacıklara ayrılmıştır ancak tamamlanması doğum sonrasında gerçekleşecektir. 

11 Haftalık Bebeklerin Anne Karnındaki Gelişim Süreci

Anneden alınan vitaminler sayesinde bebeğin kıkırdakları gelişmeye başlar, kemikleri oluşur ve bu hafta vücudu büyük ölçüde şekillenir. 11 Haftalık bebek gelişimi incelendiğinde başının, vücuduna oranla daha uzun olduğu görülür aynı zamanda saç folikülleri de bu hafta oluşmaya başlar. 

11 haftalık bebeklerin gelişim süreci aşağıda sıralanmıştır:

• Amniyotik sıvıyı yutmaya başlayabilir,
• Bebek ile birlikte plasenta da büyümeye devam eder, plasenta bu hafta 15 – 20 gram ağırlığındadır ancak doğuma kadar 500 – 600 grama kadar ulaşır,
• Burun kanalları açılabilir,
• Damar, kas, sinir ve sindirim sistemleri bu hafta gelişmeye devam ederken yeni işlevler kazanır,
• Cildi kalınlaşmaya devam eder ancak hala saydamdır,
• Dış genital organların gelişimi başlar,
• Göz merceği ve kapağı oluşabilir ancak gebeliğin son aylarına kadar gözleri kapalı kalacaktır,
• İdrar yapabilir,
• Kan hücrelerinin üretiminde görev yapan yolk kesesi birkaç hafta içinde kaybolur ve göre kemik iliği üstlenir,
• Beynin gelişmesiyle birlikte besin tatlarını hafızasına kaydedebilir,
• Tat alma duyusu gelişir ve amniyotik sıvının tadını alabilir,
• Çenesi belirginleşir ve boynu çene ile bitişik görünümünden uzaklaşır,
• Yüz kemikleri tamamen belirginleşebilir,
• Diyaframı gelişmeye başlar.

11 Haftalık Bebeğin Hareketleri Ve Cinsiyeti

Anneler bebeğin cinsiyetini öğrenmek ve hareketlerini hissedebilmek için sabırsız bir süreç yaşayabilir. Bebeğin cinsiyeti genellikle 16 – 20. Haftalar arasında öğrenilebilir. Bebeğin dış genital organları gelişmediği için 11 haftalık bebek cinsiyeti öğrenmek için erkendir. Bu hafta öğrenilen sonuçlar yanıltıcı olabilir aynı zamanda bebeğin kese ve kemik yapısından cinsiyet öğrenilmemektedir. 

Bebekler bu hafta anne karnında oldukça hareketli bir dönemdedir, tüm hareketleri özgürce yapabilir ve ilk kez bu hafta hıçkırabilir. Kas ve kemik dokusunun gelişmesiyle birlikte birçok hareket anneler tarafından hissedilir ancak 11 haftalık bebek hareketleri hissedilmez. Anneler bu hafta gaz ve mide hareketlerini bebek hareketleriyle karıştırabilir. 

11 Haftalık Gebelik Ve Anne

Birinci trimester’in sonuna yaklaştıkça annelerin mide bulantısı ve iştahsızlık gibi problemler azalırken şişkinlik şikayeti oluşabilir. Rahim bu hafta bir portakal büyüklüğüne ulaşır ve annelerde hazımsızlık hissinin oluşmasına yol açar. Sindirim sistemindeki gevşemelerle birlikte mide ve yemek borusunda yanma hissi, kabızlık yaşanabilir. Lifli gıdalar tüketmek bu dönemde anneleri büyük ölçüde rahatlatır. 

11 haftalık gebelikte anne karnı genellikle belli olmayacaktır ancak annelerin genetik faktörlerine bağlı olarak bazı gebeliklerde karın daha büyük olabilir. Bebeğin gelişimi sağlıklı olduğu sürece anne karnının büyük ya da küçük olması hiçbir önem teşkil etmez. 

Hormonların değişmesiyle birlikte annelerin saç ve tırnaklarında güçlenmeler görülebilir ancak bazı annelerde tam tersi saç dökülmeleri ve tırnak kırılmaları yaşanabilir. Genellikle gebeliğin son aylarında saçlar dolgun bir görünüm kazanır. Ani ruh dalgalanmaları, ağlama hissi ve öfke patlamaları da gebeliğin bu haftalarında sıklıkla yaşanabilir. 

Hamileliğin 11. Haftasında Annelerin Yaşadığı Değişimler Nelerdir?

Rahmin büyümesi annelerde bel ve ağrısına sebep olurken rahmin yukarı çıkması idrara çıkma sıklığını azaltır. Bağ dokularının gerilmesiyle birlikte 11 haftalık gebelikte kasık ağrısı yaşanabilir ancak şiddetli ve geçmeyen ağrılarda doktoru bilgilendirmek gerekir. 

Bu hafta annelerde yaşanan değişimler şunlardır:

• Kan akışının artması ve kalbin daha fazla çalışması gebelerde baş ağrısına sebep olabilir,
• Yorgunluk ve halsizlik hissi azalabilir ancak bazı gebelerde bu durum birkaç hafta daha devam edebilir,
• Uyku problemleri yaşanabilir ve uyku sırasında bacak krampları olabilir,
• Ani kalkışlarda baş dönmesi yaşanabilir,
• Anneler bu dönemde aşermeler olabilir bu konuda çeşitli görüşler bulunur bazı doktorlar vücudun ihtiyaç duyduğu maddeleri annenin aşerdiği görüşündeyken bazı doktorlar bu görüşü onaylamaz, vücudun neden aşerdiği bilinmemektedir,
• Göz ve yüzde şişkinlikler oluşabilir,
• Kan ve terlemenin artmasıyla birlikte gebelikte daha çok su ihtiyacı yaşanabilir,
• İştah artışları olabilir,
• Kuru cilde sahip olan gebelerde yağlanmalar meydana gelirken yağlı cilde sahip olan gebelerde cilt kuruluğu oluşabilir,
• Gün içinde uykuya eğilim olabilir,
• Sık sık kabus görülebilir.

Hamileliğin 11. Haftasında Beslenme Programı

Hamilelik döneminde tek çeşit beslenmek, paketli gıdaları tüketmek; aşırı tuzlu, baharatlı ve şekerli gıdalar yemek anne – bebek sağlığını olumsuz etkileyecektir. Bebeğin artan enerji ihtiyacını karşılamak, annenin sindirim problemlerini hafifletmek ve anne – bebeğin sağlıklı bir kilo alımı sağlamak için 11 haftalık gebelikte beslenme programı şu şekilde hazırlanabilir:

• Kalsiyum içeren besinler: Susam, haşhaş, peynir, süt, yoğurt, fındık, pekmez
• Karbonhidrat içeren besinler: Tam tahıllı, çavdarlı ve kepekli ekmek, yulaf, elma, mercimek
• Protein içeren besinler: Yumurta, kırmızı et, beyaz et, kabak çekirdeği, baklagiller, peynir,
• Vitamin ve mineral içeriği yüksek olan meyveler, 
• Sağlıklı yağlar.

Gebelikte sağlıklı ve dengeli beslenmek için her gün tüm besin grupları tüketilmelidir. Öğün atlamak, kahvaltı yapmamak ya da günde tek öğün yemek annede kan şekerinin düşmesine bağlı olarak bayılma ve baş dönmesine sebep olur. Annenin sağlıksız beslenmesi bebekte gelişim geriliğine yol açar. 

Çiğ ya da az pişmiş yumurta ve et, şarküteri ürünleri, iyi yıkanmayan sebze ve meyveler, dip balıkları ve midye tüketilmemelidir. Kafein içeren içecekler bebeğin vücudunda sindirilemeyeceği için çay ve kahve gibi içecekler sınırlı olarak tüketilmelidir.

Hamilelik döneminde bebeğin beyin ve göz gelişimini desteklemek için uygun olan deniz ürünleri mutlaka tüketilmelidir, bu besinleri tüketemeyen anneler doktor kontrolünde vitamin ve mineral takviyesi alabilir. 

11 Haftalık Gebelik Kaç Aylık Olur?

11 haftalık gebelik kaç aylık olur konusunda anneler kuşku yaşayabilir. 11 haftalık hamilelik 2 ay 2 haftalık hamilelik süresini ifade eder. Birinci trimester döneminin bitmesine birkaç hafta vardır bu süreçten sonra anneler daha rahat ve mutlu bir gebelik geçirebilir.