Gebeyken Yapılmaması Gereken Her Şey
Hamilelik dönemi, kadınların hayatındaki en eğlenceli, en yorucu zamanlardan biridir. Hamilelik dönemi boyunca iki kişinin sağlığı ve beslenmesi de anneye bağlıdır. Anneler kendilerine dikkat etmeli ve hamilelik döneminde yapılmaması gerekenler konusunda titiz davranmalıdır.
Beslenme, spor ve egzersizler, uyku pozisyonları ve günlük faaliyetler de hamilelerin dikkat etmesi gereken onlarca hareket bulunur. Hamilelik döneminde uzak durulması gerekenler listesi ile daha sağlıklı ve mutlu bir hamilelik geçirilebilir.
Pek çok insan hayatının bir döneminde daha sağlıklı yaşamaya çalışır ancak hamilelik döneminde sağlıklı yaşam neredeyse bir zorunluluktur. Bebeklerin alışkanlıkları, vücut sistemleri ve bağışıklık sistemi hamilelik döneminden itibaren oluşur ve tüm hayatları etkilenebilir.
Hamilelik dönemi bir hastalık süreci değildir fakat bebeğin ve annenin sağlıklı aynı zamanda mutlu bir dönem geçirebilmesi için hamilelikte dikkat edilmesi gerekenler bulunur.
Bitki Çayları Tüketilmemeli
Bitki çayları, vücudun tüm sistemlerine etki edecek güce sahiptir ve hamilelikte bitki çayı içmek kesinlikle önerilmez. Ancak doktor kontrolünde olmak kaydıyla ıhlamur, kuşburnu ve bazı meyve çayları hamilelik döneminde tüketilebilir.
Hamilelik döneminde önerilen bitki çayları tüketiminde günde en fazla 2 fincan olmasına özen gösterilmeli ve aşırıya kaçılmamalıdır.
Adaçayı ve maydanoz çayı ise düşüğe sebep olabileceği için kesinlikle tüketilmemesi gereken çayların başında gelmektedir.
Az Su İçilmemeli
Hayatın hiç bir döneminde su tüketimi azaltılmamalıdır. Pek çok kişi fazla su içildiği takdirde bebeğin içinde bulunduğu amniyotik sıvının artacağını düşünür ancak bu son derece yanlıştır.
Yapılan araştırmalarda bebeğin amniyotik sıvısı ve su tüketimi arasında doğrudan bir bağlantı bulunmamaktadır dolayısıyla sık sık su içmek anne ve bebeği enfeksiyonlardan koruyacaktır.
Hamilelik döneminde az su içmek anne ve bebek sağlığını olumsuz etkilerken enfeksiyon, böbrek rahatsızlıkları ve hastalıklara karşı davetiye çıkaracaktır.
Beslenmeye Özen Gösterilmeli
Hamilelik döneminde günlük kalori ihtiyacı üç bine kadar çıkmaktadır. Hormonal artışlar, vücut sistemlerinin değişmesi gibi durumlarla anne daha fazla enerjiye ihtiyaç duyabilir ancak önemli olan sağlıklı ve dengeli beslenmeye özen göstermektir.
Gün içinde yağlı, tuzlu, baharatlı ve şekerli gıdaları tüketmemek; kuruyemiş, mevsiminde yenen meyve ve sebzeler, protein ağırlıklı besinler annenin enerji ihtiyacını karşılayacaktır.
Hamilelik döneminde nasıl beslenmeli sorusu oldukça önemlidir, çok fazla yemek yemek anne ve bebeği olumsuz etkileyebilir. Beslenmesine dikkat etmeyen annelerde diyabet, yüksek tansiyon gibi rahatsızlıklar ortaya çıkabilir; bu rahatsızlıklar erken doğuma ya da iri bir bebeğe sebep olabilir.
Sigara Ve Alkol Tüketilmemeli
Hamilelik döneminde sigara içmek bebeğin daha düşük kiloda doğmasına, erken doğuma ve bebeğin gelecek hayatında öğrenme güçlüğü yaşamasına sebep olabilir. Hamilelik döneminde sigara içilmemeli ve içilen ortamlarda bulunulmamalıdır.
Araştırmalarda gebelikte sigara içen kadınların çocuğunun erken yaşta sigaraya başladığı ortaya konmuştur.
Hamilelik döneminde alkol tüketimi bebekte fetal alkol sendromuna sebep olabilir. Fetal alkol sendorumu bebeklerde:
- Davranış sorunları,
- Öğrenmede yavaşlık,
- Düşük kiloda doğma,
- Beyin gelişiminin yavaşlaması
Görülebilir.
Şarküteri Ürünlerine Dikkat Edilmeli
Çiğ ya da az pişmiş etlerin ve şarküteri ürünlerinin özensiz ve fazla tüketimi toksoplazma riskini arttırabilir. Hamilelik döneminde uzak durulması gereken besinler şunlardır:
- Çiğ balık, et ve tavuk,
- Salam, sosis ve sucuk,
- Etli çiğ köfte
- Pastırma,
- Çiğ süt ve çiğ sütten yapılan yoğurt, peynir,
- Çiğ veya az pişmiş yumurta.
Toksoplazma aynı zamanda iyi yıkanmamış meyve ve sebzeler de bulunabilir.
Deniz Ürünleri Seçiminde Dikkatli Olunmalı
Hamilelikte dengeli ve sağlıklı beslenmek için mutlaka balık tüketilmelidir. Bebeğin beyin ve organ gelişimi için balığın içinde bulunan yağlar ve omega – 3 oldukça önemlidir. Ancak yoğun civa içeriği nedeniyle hamilelik döneminde tüketilmemesi gereken balıklar ve deniz ürünleri aşağıda sıralanmıştır:
- Köpek balığı,
- Midye,
- Orkinos,
- Uskumru,
- Kılıç balığı,
- Kral balığı,
- Kiremit balığı.
Yüksek miktarda civa içeren bu balıklar anne ve bebek için tehlikeli sonuçlar doğurabilir aynı zamanda metal zehirlenmesine ve kansere kadar pek çok hastalığa yol açabilir.
Kafein Tüketimi Sınırlandırılmalı
Gebelik döneminde artan kan akışı ve nabız artışı, aşırı kafein tüketiminde iki katına kadar çıkabilir. Kafein, yetişkin vücudunda emilip sindirilirken bebeklerde sindirilemiyor ve vücutta birikmeye yol açabilir.
Kafeinin içeriğinde bulunan uyarıcı maddeler, anne karnındaki bebeğin uyku düzenini değiştirebilir ve doğum sonrasında uyku problemleri yaşanabiliyor. Gebelikte kahve içmek bebekte sıvı kaybına sebep olabilir.
Günde iki fincan siyah çay ya da bir fincan Türk kahvesi tüketilmelidir aynı zamanda kafein içeren gazlı içeceklerden uzak durulmalıdır.
Hamam Ve Saunaya Girilmemeli
Ortam ısısının ve su sıcaklığının fazla olması sebebiyle hamilelikte hamama girmek ve saunada bulunmak annenin bayılmasına yol açabilir. Yüksek ısı sebebiyle damarlar genişleyebilir ve kan basıncı düşebilir.
Özellikle bebeğin rahme tutunmaya çalıştığı ilk 3 ayda hamam ya da saunaya girmek bebekte şu hastalıklara yol açabilir:
- Kol ve bacaklarda gelişim anomalileri,
- Beyin ve kafa içi gelişim bozuklukları,
- Yarık damak hastalığı,
- Kalp rahatsızlığı.
Havuz Ve Denize Dikkat Edilmeli
Hamilelik döneminde yüzmek kasların gelişimi için yararlı olabilir ancak kirli sularda yüzmek anne ve bebek de ciddi rahatsızlıklara yol açabilir. Kirli sular, enfeksiyon, mantar, cilt ve göz iltihaplanmalarına sebep olabilir.
Gebeyken denize girmek aşağıdaki durumlarda tehlikeli olabilir:
- Çok fazla aç ya da tok olunması,
- Güneş kremi kullanılmaması,
- Düşük tehlikesinin bulunması,
- Kanama olması,
- Özellikle bacak krampları ve göğüs ağrılarının bulunması,
- Çapıntı ve nefes darlığı yaşanması.
Kıyafet Seçimine Özen Gösterilmeli
Büyüyen karın ve değişen vücut ile birlikte hamilelikte kıyafet seçimi bebeğin rahatını da etkiliyebilir. Beli sıkan ve rahatsız eden pantolonlar, dar ve rahatsız eden kumaşlar bebeğin alanını daraltabilir ve huzursuz edebilir.
Hamilelikte topuklu ayakkabı giymek ise dengeli bir yürüyüşü bozarken diz, bilek ve bacak ağrılarına; düşmelere sebep olabilir.
Ağır Egzersizler Yapılmamalı
Gebelikte yapılan egzersizler doğumun daha az sancılı geçmesini ve kolaylaşmasını sağlayabilir. Gün içinde yoğun egzersiz yapmak anne ve bebeği yorabilir dolayısıyla formunu korumak isteyen anneler hamile pilatesi ve hamile yogası gibi egzersizlerle rahatlayabilir.
Nabzın hızlanmasına sebep olan tehlikeli hareketler ise gebelikte spor yapmak isteyen annelere önerilmez, bu egzersizler şunlardır:
- Ağır kaldırmak,
- Bisiklete binmek,
- Koşu yapmak,
- Voleyboll ya da basketbol oynamak.
Uzun Yolculuklara Çıkılmamalıdır
Uzun süren saatler boyunca hareketsiz oturmak hamilelere kesinlikle önerilmez. Özellikle hamileliğin ilk üç ayında ve son üç ayında yapılacak olan seyahatlerde anneler mutlaka iki saatte bir en az on dakika yürümelidir.
Hamileyken uzun yola çıkılır mı sorusunun en doğru cevabını ise doktorlar verecektir. Ancak düşük riski ve kanaması bulunan gebeler uzun seyahatlerden uzak durmalıdır.
Uçakla seyahatlerde ise gebeliğin 32. Haftasından sonra rapor gerekebilir.
Yatış Pozisyonlarına Dikkat Edilmeli
Gebelik döneminde iç organların sıkışması, rahmin bel ve sırt kemiğine baskı yapması nedeniyle yatış pozisyonlarına mutlaka dikkat edilmelidir.
Hamileliğin başından itibaren yüz üstü yatmak önerilmez ancak sağa, sola ya da sırt üstü yatmakta sorun yaşanmayabilir.
Hamilelikte en doğru uyku ve dinlenme pozisyonu sola dönük yatmaktır bu sayede bebek de rahat ve doğru bir pozisyona geçecektir.